વિશ્વના 75 ટકા વાઘ ભારતમાં, વસવાટ સુરક્ષાની સાથે વન્યજીવન સંઘર્ષમાં ઘટાડો કરી પ્રાપ્ત કરી સફળતા

ભારત વિશ્વના 75 ટકા વાઘનું ઘર છે. ભારતે દસ વર્ષથી ઓછા સમયમાં વાઘની વસ્તી બમણી કરી છે. શિકાર પર કડક કાર્યવાહી, વાઘના નિવાસસ્થાનનું રક્ષણ, પર્યાપ્ત શિકારની ખાતરી, માનવ-વન્યપ્રાણી સંઘર્ષ ઘટાડવા અને સ્થાનિક સમુદાયોના જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરીને આ સિદ્ધિ શક્ય બની છે.

અભ્યાસ અનુસાર, ભારતની સફળતા અન્ય દેશો માટે એક ઉદાહરણ છે કે સંરક્ષણ પ્રયાસો માત્ર જૈવવિવિધતા માટે જ નહીં પરંતુ સ્થાનિક સમુદાયો માટે પણ ફાયદાકારક બની શકે છે. અભ્યાસનું નેતૃત્વ કરી રહેલા ઈન્ડિયન નેશનલ સાયન્સ એકેડમી, બેંગ્લોરના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક યાદવેન્દ્ર દેવ ઝાલા કહે છે કે લોકપ્રિય માન્યતાની વિરુદ્ધ, માનવ ઘનતા વાઘની સંખ્યા વધારવામાં અવરોધ નથી, પરંતુ તે લોકોના વલણ પર આધારિત છે.

અભ્યાસમાં આ મુદ્દા પર ભાર મૂકવો
અભ્યાસમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સંરક્ષણના પ્રયાસો ત્યારે જ સફળ થશે જ્યારે સ્થાનિક સમુદાયોને તેનો ભાગ બનાવવામાં આવે અને તેઓને પણ તેનો લાભ મળે. વન્યજીવન નિષ્ણાતો માને છે કે વાઘની સાથે ભારતે ગ્રેટ ઈન્ડિયન બસ્ટાર્ડ (ગોડાવન) અને કારાકલ જેવી અન્ય ભયંકર પ્રજાતિઓના સંરક્ષણ પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ.

3682 વાઘ
નેશનલ ટાઈગર કન્ઝર્વેશન ઓથોરિટી (NTCA) અનુસાર, 2010માં વાઘની સંખ્યા 1,706 હતી, જે 2022માં વધીને 3,682 થઈ ગઈ છે. આ વધારા સાથે, ભારત વૈશ્વિક વાઘની વસ્તીમાં ત્રણ-ચતુર્થાંશ હિસ્સો ધરાવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે વાઘ ભારતમાં લગભગ 1.38 લાખ ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલા છે, જેનો માત્ર 25% વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે.