પાકિસ્તાન હવે ચીનના અદ્યતન જે-35એ સ્ટીલ ફાઈટર જેટ નહીં ખરીદે?

પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાન ખ્વાજા આસિફે ચીનના અદ્યતન J-35A સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ ખરીદવાના અહેવાલોને ફગાવી દીધા છે. એક મુલાકાતમાં, તેમણે આ અહેવાલોને મીડિયા અટકળો ગણાવી હતી, જેનો હેતુ ફક્ત ચીનના સંરક્ષણ સોદાઓને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. જૂન 2025 માં, બ્લૂમબર્ગ અને અન્ય આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયા સંસ્થાઓએ દાવો કર્યો હતો કે પાકિસ્તાન ચીન દ્વારા વિકસિત J-35A સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટનો પ્રથમ વિદેશી ગ્રાહક બનવા જઈ રહ્યું છે. આ વિમાન ચીનના શેનયાંગ એરક્રાફ્ટ કોર્પોરેશન દ્વારા ઉત્પાદિત પાંચમી પેઢીનું સ્ટીલ્થ જેટ છે, જે આધુનિક ટેકનોલોજી અને રડાર-ડોજિંગ ક્ષમતાથી સજ્જ છે. આ અહેવાલો પછી, AVIC શેનયાંગ એરક્રાફ્ટ કોર્પોરેશનના શેરમાં અચાનક 10 ટકાનો ઉછાળો નોંધાયો હતો.

દરમિયાન, પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાન ખ્વાજા આસિફે સ્પષ્ટપણે કહ્યું, "અમે તેને ખરીદી રહ્યા નથી." તેમણે મીડિયામાં ચાલી રહેલા સમાચારોને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢ્યા અને કહ્યું, "મને લાગે છે કે આ ફક્ત મીડિયા ચર્ચા છે. આ ચીની સંરક્ષણ વેચાણ માટે સારી પ્રસિદ્ધિ છે." તાજેતરમાં, બ્લૂમબર્ગ સહિત ઘણા આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયા અહેવાલોમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે પાકિસ્તાન ચીનના અદ્યતન J-35A સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ ખરીદનાર પ્રથમ વિદેશી દેશ બનવા જઈ રહ્યું છે. એવા પણ અહેવાલ છે કે આ વિમાનો PL-17 લાંબા અંતરની હવાથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઇલોથી સજ્જ છે અને પાકિસ્તાન ઓગસ્ટ 2025 સુધીમાં તેમની ડિલિવરી મેળવી શકે છે.

અહેવાલોમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે પાકિસ્તાની પાઇલટ્સને ચીનમાં તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે. લગભગ 30-40 વિમાનોની ફિલ્ડ તૈયારી પર કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. ચીન આ વિમાનોના સોદા પર 50% ડિસ્કાઉન્ટ આપવા તૈયાર છે.

• પાકિસ્તાન ચીન પાસેથી J-35 કેમ ખરીદવા માંગતું નથી?

મે મહિનામાં ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે સરહદી અથડામણ અને હવાઈ હુમલા પછી પરિસ્થિતિ સંવેદનશીલ રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચીન પાસેથી સ્ટીલ્થ ફાઇટર વિમાન ખરીદવાની પુષ્ટિ કરવી એ ભારત માટે સીધી ઉશ્કેરણી માનવામાં આવશે. આ દક્ષિણ એશિયામાં શસ્ત્રોની સ્પર્ધાને વધુ તીવ્ર બનાવી શકે છે. ઉપરાંત, ભારત સાથે રાજદ્વારી તણાવ વધુ વધી શકે છે.

પાકિસ્તાન હાલમાં IMF ની કડક આર્થિક દેખરેખ હેઠળ છે. આવી સ્થિતિમાં, અબજો ડોલરના ફાઇટર જેટ ખરીદવાની વાત તેના નાણાકીય શિસ્ત પર પ્રશ્નો ઉભા કરી શકે છે. જાહેરમાં ઇનકાર કરીને, પાકિસ્તાન બતાવવા માંગે છે કે તે એક જવાબદાર આર્થિક નીતિ અપનાવી રહ્યું છે. આનાથી આંતરરાષ્ટ્રીય સમર્થન પણ જળવાઈ રહેશે.

ઘણા વિશ્લેષકો માને છે કે આ ચીનનું ઇરાદાપૂર્વકનું પગલું હતું, જેમાં J-35A ને મીડિયા દ્વારા પાકિસ્તાનને ખરીદદાર કહીને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું. આ રીતે, ઇજિપ્ત, અલ્જેરિયા જેવા દેશોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. તે જ સમયે, ચીન તરફથી કોઈ સત્તાવાર પુષ્ટિ કે ઇનકાર કરવામાં આવ્યો નથી.