જળ સંરક્ષણ એ આપણી પરંપરાનો એક ભાગઃ રાષ્ટ્રપતિ

નવી દિલ્હીઃ રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ દિલ્હીમાં વિજ્ઞાન ભવનમાં પાંચમા રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કાર-2023 પ્રદાન કર્યા. આ દરમિયાન રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ કેન્દ્રીય જળ શક્તિ મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલ નવ શ્રેણીઓમાં 38 વિજેતાઓને સન્માનિત કર્યા. શ્રેષ્ઠ રાજ્ય કેટેગરીમાં ઓડિશાને પ્રથમ, ઉત્તર પ્રદેશને દ્વિતીય અને ગુજરાત અને પુડુચેરીને સંયુક્ત રીતે તૃતીય સ્થાન મળ્યું છે. દરેક પુરસ્કાર વિજેતાને પ્રશસ્તિપત્ર અને ટ્રોફી તેમજ કેટલીક કેટેગરીમાં રોકડ ઈનામો મળ્યા હતા. રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ પણ એવોર્ડ વિતરણ સમારોહને સંબોધિત કર્યો હતો. તેમના સંબોધનમાં તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે જળ સંસાધનોનું સંરક્ષણ અને સંવર્ધન એ દરેકની સામૂહિક જવાબદારી છે. જળ-સુરક્ષિત ભારતનું નિર્માણ અમારી સક્રિય ભાગીદારી વિના શક્ય નથી.

પાણી એ દરેક વ્યક્તિની મૂળભૂત જરૂરિયાત અને મૂળભૂત માનવ અધિકાર છે. રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે પાણી એ દરેક વ્યક્તિ માટે મૂળભૂત જરૂરિયાત અને મૂળભૂત માનવ અધિકાર છે. સ્વચ્છ પાણીની સુલભતા સુનિશ્ચિત કર્યા વિના સ્વચ્છ અને સમૃદ્ધ સમાજનું નિર્માણ થઈ શકતું નથી. પાણીની અનુપલબ્ધતા અને નબળી સ્વચ્છતાથી વંચિતોના સ્વાસ્થ્ય, ખાદ્ય સુરક્ષા અને આજીવિકા પર વધુ અસર પડે છે.

ભારત સરકારે જળ સંરક્ષણ અને જળ સંચયને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અનેક પગલાં લીધાં છે. રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે તેમને એ વાતની ખુશી છે કે ભારત સરકારે જળ સંરક્ષણ અને જળ સંચયને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અનેક પગલાં લીધાં છે. રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે જળ સંરક્ષણ એ આપણી પરંપરાનો એક ભાગ છે. અમારા પૂર્વજો ગામડાઓ પાસે તળાવો બાંધતા હતા. તેઓ મંદિરોની નજીક અથવા અંદર જળાશયો બનાવતા હતા, જેથી પાણીની અછતના કિસ્સામાં તેમાં સંગ્રહિત પાણીનો ઉપયોગ કરી શકાય. કમનસીબે, આપણે આપણા પૂર્વજોના પાઠ ભૂલી રહ્યા છીએ. કેટલાક લોકોએ અંગત લાભ માટે જળાશયો પર અતિક્રમણ કર્યું છે. આ માત્ર દુષ્કાળ દરમિયાન પાણીની ઉપલબ્ધતાને અસર કરતું નથી, પરંતુ અતિશય વરસાદ દરમિયાન પૂર જેવી સ્થિતિ પણ બનાવે છે.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કાર એ જળ સંસાધનો પ્રત્યે સંબંધિત વલણ અને પગલાંને પ્રોત્સાહન આપવાની દિશામાં એક પ્રશંસનીય પગલું છે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે આ કાર્યક્રમ દ્વારા એવોર્ડ વિજેતાઓની "શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ" સામાન્ય લોકો સુધી પહોંચશે. તેમણે કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કારનો ઉદ્દેશ્ય લોકોમાં પાણીના મહત્વ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો અને તેમને શ્રેષ્ઠ પાણીના ઉપયોગની પદ્ધતિઓ અપનાવવા માટે પ્રેરિત કરવાનો છે.