મુંબઈના માર્ગો ઉપરથી આગામી દિવસોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલથી દોડતા વાહનોને તબક્કાવાર દૂર થશે!

બોમ્બે હાઈકોર્ટે મહારાષ્ટ્ર સરકારને ડીઝલ અને પેટ્રોલ વાહનોને તબક્કાવાર બંધ કરવાની શક્યતા શોધવા માટે એક પેનલની રચના કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું કે મુંબઈના રસ્તાઓ પરના વાહનો શહેરની બગડતી હવાની ગુણવત્તાનું એક મુખ્ય કારણ છે. મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડી કે ઉપાધ્યાય અને ન્યાયાધીશ ગિરીશ કુલકર્ણીની ડિવિઝન બેન્ચે સરકારને 15 દિવસની અંદર નિષ્ણાતો અને નાગરિક વહીવટકર્તાઓની સમિતિની રચના કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. જેમાં મુંબઈના રસ્તાઓ પરથી ડીઝલ અને પેટ્રોલ આધારિત વાહનોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવા અને ફક્ત CNG કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને મંજૂરી આપવી વ્યવહારુ રહેશે કે કેમ તે અંગે વિચારણા કરવામાં આવશે. આ આદેશ એક જાહેર હિતની અરજી પર પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. જેમાંથી હાઈકોર્ટે પોતે 2023 માં શહેરના ખરાબ એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ (AQI) અંગે નોંધ લીધી હતી. કોર્ટે 9 જાન્યુઆરીએ કેસની સુનાવણી કરી હતી.

વિગતવાર આદેશમાં, બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે શહેરમાં હવાની ગુણવત્તામાં બગાડ માટે વાહનોનું પ્રદૂષણ મુખ્ય કારણ છે. કોર્ટે કહ્યું, "મુંબઈ મેટ્રોપોલિટન રિજનના રસ્તાઓ વાહનોથી ભરાયેલા છે અને રસ્તાઓ પર વાહનોની ગીચતા ચિંતાજનક છે. જેના કારણે વાયુ પ્રદૂષણ સંબંધિત સમસ્યાઓ વધુ વધે છે. અને તેને ઘટાડવા માટે લેવામાં આવેલા તમામ પગલાં અપૂરતા સાબિત થયા છે." બેન્ચે ભાર મૂક્યો કે શું "ડીઝલ અને પેટ્રોલથી ચાલતા વાહનોને તબક્કાવાર બંધ કરવા યોગ્ય કે શક્ય બનશે" તે અંગે સંપૂર્ણ અભ્યાસ કરવાની જરૂર છે. બેન્ચે કહ્યું કે સરકાર દ્વારા રચાયેલી સમિતિ તેનો અભ્યાસ કરશે અને ત્રણ મહિનાની અંદર તેનો અહેવાલ રજૂ કરશે.

હાઈકોર્ટે બૃહન્મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (BMC) અને મહારાષ્ટ્ર પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ (MPCB) ને નિર્દેશ આપ્યો હતો કે શહેરમાં લાકડા અને કોલસાનો ઉપયોગ કરતી બેકરીઓ સત્તાવાળાઓ દ્વારા નિર્ધારિત એક વર્ષની સમયમર્યાદાને બદલે છ દિવસમાં તેમના એકમો બંધ કરે. એક મહિનાની અંદર ગેસ અથવા અન્ય લીલા બળતણ પર ચાલવા માટે રૂપાંતરિત કરો. બેન્ચે કહ્યું, "અમારા મતે, આવા બેકરી યુનિટ્સ સામે તાત્કાલિક અને અસરકારક કાર્યવાહી કરવી જરૂરી છે. જેથી શહેરમાં મોટી સંખ્યામાં રહેલા આવા યુનિટ્સ વાયુ પ્રદૂષણનું કારણ ન બને. અને ખાસ કરીને, જોખમી કણો મર્યાદિત છે." હું જઈ શકું છું."

બેન્ચે કહ્યું કે હવેથી, કોલસા કે લાકડા પર ચાલતા બેકરીઓ કે અન્ય સમાન વ્યવસાયો ખોલવા માટે કોઈ નવી પરવાનગી આપવામાં આવશે નહીં. અને નવા લાઇસન્સ ફક્ત લીલા બળતણનો ઉપયોગ કરવાની શરતનું પાલન કર્યા પછી આપવામાં આવશે. બેન્ચે નાગરિક સંસ્થા અને એમપીસીબીને બાંધકામ સ્થળોએ પ્રદૂષણ સૂચકાંકો સ્થાપિત કરવાનો પણ નિર્દેશ આપ્યો હતો. કોર્ટે કેસની આગામી સુનાવણી 13 ફેબ્રુઆરીના રોજ નક્કી કરી છે.