ઉત્તરપ્રદેશઃ કેબિનેટે UCC ના નિયમોને મંજૂરી આપી, CM ધામીએ કહ્યું - રાજ્યમાં ટૂંક સમયમાં તેનો અમલ થશે

નવી દિલ્હીઃ ઉત્તરાખંડ કેબિનેટે આજે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) ના નિયમોને મંજૂરી આપી છે. હવે તેનો અમલ ટૂંક સમયમાં રાજ્યમાં થઈ શકે છે. આજે મુખ્યમંત્રી ધામીની અધ્યક્ષતામાં રાજ્ય મંત્રીમંડળની બેઠક યોજાઈ હતી. આમાં યુસીસીનો પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો. આ સમય દરમિયાન મંત્રીમંડળે નિયમોના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી હતી. સીએમ ધામીએ કહ્યું કે 2022 માં, અમારી સરકારે યુસીસી બિલ લાવીને લોકોને આપેલા વચનને પૂર્ણ કર્યું. ત્યારથી અમે તેની બધી પ્રક્રિયાઓ પૂર્ણ કરીને તેને શક્ય તેટલી વહેલી તકે અમલમાં મૂકવા તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ. ઉત્તરાખંડ માટે ગર્વની વાત છે કે આપણું રાજ્ય યુસીસી લાગુ કરનારું પ્રથમ રાજ્ય બનશે. બધી તૈયારીઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. અમે ટૂંક સમયમાં તેનો અમલ કરીશું.

યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) ના વેબ પોર્ટલનો ઉપયોગ 21 જાન્યુઆરીના રોજ પ્રથમ વખત રાજ્યભરમાં એકસાથે કરવામાં આવશે. હાલમાં આ કવાયત સરકારની પ્રેક્ટિસ (મોક ડ્રીલ) નો એક ભાગ હશે. આ પછી, UCC લાગુ કરી શકાય છે. મોક ડ્રીલમાં UCC પર તાલીમ લઈ રહેલા રજિસ્ટ્રાર, સબ રજિસ્ટ્રાર અને અન્ય અધિકારીઓ પોતપોતાની ઓફિસમાં UCC પોર્ટલમાં લોગિન કરશે. તેના દ્વારા આપણે લગ્ન, છૂટાછેડા, લિવ-ઇન રિલેશનશિપ, વસિયતનામા વગેરે જેવી સેવાઓની નોંધણીનો અભ્યાસ કરીશું. અમે ખાતરી કરીશું કે યુસીસીના અમલીકરણ પછી, સામાન્ય લોકોને તેની સંબંધિત સેવાઓ મેળવવામાં કોઈ તકનીકી અવરોધો ન આવે. મોક ડ્રીલ દ્વારા, સરકાર, ખાસ સમિતિ અને તાલીમ ટીમ પોતપોતાની તૈયારીઓનું પરીક્ષણ કરી શકશે.

• ઘોષણાથી કાયદા સુધીની સફર

૧૨ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૨૨ ના રોજ, વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન, સીએમ ધામીએ યુસીસીની જાહેરાત કરી.

મુખ્યમંત્રી બન્યા પછીની પહેલી કેબિનેટ બેઠકમાં યુસીસી રજૂ કરવાનો નિર્ણય.

મે 2022 માં, સુપ્રીમ કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશ રંજના પ્રકાશ દેસાઈની અધ્યક્ષતામાં એક નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી.

સમિતિને ઓફલાઇન અને ઓનલાઇન 20 લાખ સૂચનો મળ્યા.

સમિતિએ 2.50 લાખ લોકો સાથે સીધો સંપર્ક કર્યો.

૦૨ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ ના રોજ, નિષ્ણાત સમિતિએ મુખ્યમંત્રીને ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટ સુપરત કર્યો.

યુસીસી બિલ 06 ફેબ્રુઆરીના રોજ વિધાનસભામાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

આ બિલ 07 ફેબ્રુઆરીના રોજ વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યું હતું.

રાજભવને બિલને રાષ્ટ્રપતિ પાસે મંજૂરી માટે મોકલ્યું.

૧૧ માર્ચે, રાષ્ટ્રપતિએ યુસીસી બિલને પોતાની સંમતિ આપી.

યુસીસી કાયદા માટે નિયમો ઘડવા માટે સમિતિની રચના.

નિયમો અને અમલીકરણ સમિતિએ આજે ​​૧૮ ઓક્ટોબર ૨૦૨૪ના રોજ રાજ્ય સરકારને હિન્દી અને અંગ્રેજી બંને સંસ્કરણોમાં નિયમો સુપરત કર્યા.

આ નિયમોને 20 જાન્યુઆરી 2025 ના રોજ કેબિનેટની મંજૂરી મળી.

• જો UCC લાગુ કરવામાં આવે તો આ ફેરફારો આવશે

બધા ધાર્મિક સમુદાયોમાં લગ્ન, છૂટાછેડા, ભરણપોષણ અને વારસા માટે સમાન કાયદો. 26 માર્ચ, 2010 પછી, દરેક દંપતિ માટે તેમના છૂટાછેડા અને લગ્નની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત રહેશે. ગ્રામ પંચાયત, નગર પંચાયત, નગરપાલિકા, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, મહાનગર પાલિકા સ્તરે નોંધણીની સુવિધા. નોંધણી ન કરાવવા બદલ મહત્તમ 25,000 રૂપિયાનો દંડ.જે લોકો નોંધણી નહીં કરાવે તેઓ સરકારી સુવિધાઓના લાભોથી પણ વંચિત રહેશે. લગ્ન માટે ઓછામાં ઓછી ઉંમર છોકરા માટે 21 વર્ષ અને છોકરી માટે 18 વર્ષ રહેશે. સ્ત્રીઓ પણ છૂટાછેડા માટે પુરુષો જેવા જ કારણો અને અધિકારોનો ઉપયોગ કરી શકે છે. હલાલા અને ઇદ્દત જેવી પ્રથાઓ બંધ થશે. સ્ત્રીને ફરીથી લગ્ન કરવા માટે કોઈપણ શરતો પર પ્રતિબંધ રહેશે. જો કોઈ વ્યક્તિ સંમતિ વિના ધર્મ પરિવર્તન કરે છે, તો બીજી વ્યક્તિને તે વ્યક્તિને છૂટાછેડા લેવાનો અને ભરણપોષણ ભથ્થું મેળવવાનો અધિકાર રહેશે. પતિ અને પત્ની બંને જીવિત હોય ત્યારે બીજા લગ્ન કરવા પર સંપૂર્ણપણે પ્રતિબંધ રહેશે. પતિ-પત્ની વચ્ચે છૂટાછેડા અથવા ઘરેલુ વિવાદ સમયે, પાંચ વર્ષ સુધીના બાળકની કસ્ટડી તેની માતા પાસે રહેશે. પુત્ર અને પુત્રીને મિલકતમાં સમાન અધિકાર રહેશે. કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર બાળકો વચ્ચે કોઈ તફાવત રહેશે નહીં. ગેરકાયદેસર બાળકોને પણ દંપતીના જૈવિક બાળકો ગણવામાં આવશે. સરોગેટ માતા અને સહાયિત પ્રજનન ટેકનોલોજી દ્વારા જન્મેલા દત્તક બાળકો જૈવિક બાળકો હશે. સ્ત્રીના ગર્ભમાં ઉછરતા બાળકના મિલકત અધિકારોનું રક્ષણ કરવામાં આવશે. વ્યક્તિ પોતાની મિલકત વસિયતનામા દ્વારા કોઈપણ વ્યક્તિને આપી શકે છે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા દરેક વ્યક્તિ માટે વેબ પોર્ટલ પર નોંધણી ફરજિયાત રહેશે. યુગલો ફક્ત નોંધણી રસીદથી જ ઘર, છાત્રાલય અથવા પીજી ભાડે લઈ શકશે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં જન્મેલા બાળકોને કાયદેસર બાળકો ગણવામાં આવશે અને તેમને જૈવિક બાળકોના તમામ અધિકારો પ્રાપ્ત થશે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા લોકો માટે પણ છૂટાછેડાની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત રહેશે. ફરજિયાત નોંધણી ન કરાવવા બદલ છ મહિનાની જેલ અથવા 25,000 રૂપિયા દંડ અથવા બંનેની જોગવાઈ હશે.