ગુજરાતમાં સીએનજી વાહનોની માગમાં નોંધપાત્ર વધારો, પેટ્રોલ વાહનોના વેચાણમાં ઘટાડો

ભારત સરકાર દ્વારા ગ્રીન અને ક્લીન ટ્રાન્સપોર્ટ સિસ્ટમના પ્રોત્સાહનના ભાગ રૂપે, દેશમાં હવે વૈકલ્પિક ઇંધણ તરફનું વલણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. જ્યારે સામાન્ય રીતે એવું માનવામાં આવે છે કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો આ પરિવર્તનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. જો કે, સત્ય એ છે કે CNG (કોમ્પ્રેસ્ડ નેચરલ ગેસ) સૌથી પસંદગીના વિકલ્પ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. ગુજરાત આનું સૌથી મોટું ઉદાહરણ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. રાજ્યના ઇતિહાસમાં આ પહેલી વાર છે કે CNG અને પેટ્રોલ-CNG વાહનોનું વેચાણ પેટ્રોલ વાહનો કરતાં વધી ગયું છે.

મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં ગુજરાતમાં 1.25 લાખ CNG અને પેટ્રોલ-CNG વાહનોનું વેચાણ થયું હતું. જ્યારે આ જ સમયગાળા દરમિયાન, પેટ્રોલ વાહનોનું વેચાણ 1.18 લાખ યુનિટ હતું. આ આંકડા કેન્દ્ર સરકારના રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઇવે મંત્રાલય (MoRTH) પાસેથી લેવામાં આવ્યા છે. હવે માઇલેજ મહત્વપૂર્ણ છે, માત્ર પ્રદર્શન નહીં. આ ફેરફાર દર્શાવે છે કે હવે લોકો પ્રદર્શન કરતાં બળતણ કાર્યક્ષમતા (માઇલેજ) ને વધુ મહત્વ આપી રહ્યા છે. બળતણના વધતા ભાવોને કારણે, લોકો હવે સસ્તા અને સ્માર્ટ વિકલ્પો શોધી રહ્યા છે. નાણાકીય વર્ષ 2021 ની તુલનામાં આ એક મોટો ફેરફાર છે, જ્યારે પેટ્રોલ વાહનો 1.39 લાખમાં વેચાયા હતા અને CNG વાહનો ફક્ત 40,560 વેચાયા હતા.

• આ વલણના મુખ્ય કારણો છે
પેટ્રોલના ભાવમાં વધારો
ફેક્ટરી-ફિટેડ CNG વેરિઅન્ટ્સની ઉપલબ્ધતા
CNG એક સસ્તો અને ટકાઉ વિકલ્પ છે
ગુજરાતમાં FADA (ફેડરેશન ઓફ ઓટોમોબાઈલ ડીલર્સ એસોસિએશન) (FADA) ના અધ્યક્ષ પ્રણવ શાહ કહે છે કે SUV માં ડીઝલની માંગ હજુ પણ છે, કારણ કે પ્રદર્શન મહત્વનું છે. પરંતુ નાની કાર અને સેડાનમાં CNG ને વધુ પસંદ કરવામાં આવી રહ્યું છે. કારણ કે તે લાંબા અંતર સુધી ચાલે છે અને વિશ્વસનીય પણ છે.

• પેટ્રોલ-CNG ડ્યુઅલ ફ્યુઅલ સિસ્ટમ લોકોને આકર્ષિત કરી રહી છે
CNG ની વધતી જતી લોકપ્રિયતા પાછળનું બીજું એક મોટું કારણ ડ્યુઅલ ફ્યુઅલ સિસ્ટમ છે. એટલે કે, જરૂરિયાત મુજબ પેટ્રોલ અથવા સીએનજી પર ચાલી શકે તેવા વાહનો. આનાથી લોકોને વધુ સુગમતા અને બચત મળે છે. ઉપરાંત, ગુજરાતમાં સીએનજી પંપની સંખ્યા પણ સતત વધી રહી છે. જેના કારણે આ વિકલ્પ લોકો માટે પહેલા કરતા વધુ સુલભ બન્યો છે.

• હવે એસયુવી ખરીદનારાઓ પણ સીએનજી વેરિયન્ટ્સ તરફ જોઈ રહ્યા છે
હવે બજારમાં ઘણી કંપનીઓ ફેક્ટરી-ફિટેડ સીએનજી વેરિયન્ટ્સ ઓફર કરી રહી છે, જેના કારણે ખરીદદારો માટે વિકલ્પોમાં વધારો થયો છે. હવે પણ એન્ટ્રી-લેવલ એસયુવી ખરીદનારાઓએ સીએનજી વર્ઝન પર વિચાર કરવાનું શરૂ કર્યું છે.

• વેચાણના આંકડા શું કહે છે?
નાણાકીય વર્ષ 2023 માં, પેટ્રોલ વાહનોનું વેચાણ લગભગ 1.55 લાખ યુનિટ હતું. જે નાણાકીય વર્ષ 2025 માં ઘટીને 1.19 લાખ થઈ ગયું છે.
તે જ સમયે, સીએનજી વાહનોનું વેચાણ ઝડપથી વધ્યું છે.
ડીઝલ વાહનોનું વેચાણ સ્થિર રહ્યું છે, અત્યાર સુધીમાં 73,000 યુનિટથી વધુ.
ઇલેક્ટ્રિક અને હાઇબ્રિડ વાહનોની માંગ પણ ધીમે ધીમે વધી રહી છે, હાઇબ્રિડ વાહનોનું વેચાણ 6,300 યુનિટ અને ઇવીનું વેચાણ 6,200 યુનિટની નજીક પહોંચી ગયું છે.

• CNG ભવિષ્ય માટે માર્ગ મોકળો કરી રહ્યું છે
ગુજરાતમાં ઓટોમોબાઇલ બજાર સ્પષ્ટપણે વધુ સસ્તા અને પર્યાવરણને અનુકૂળ વિકલ્પો તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, જેમાં CNG અગ્રણી છે. CNG ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને મોડેલોની ઉપલબ્ધતા વધવાની સાથે આ વલણ વધુ મજબૂત બનશે.