મેહુલ ચોકસીની બેલ્જિયમથી ભારત પ્રત્યર્પણની તૈયારીઓ વેગવંતી બની, શરતો પર ભારતની ઔપચારિક ખાતરી

નવી દિલ્હીઃ મેહુલ ચોકસી કેસમાં ભારત સરકારે બેલ્જિયમના ન્યાય મંત્રાલય અને ન્યાયિક અધિકારીઓને એક ઔપચારિક આશ્વાસન પત્ર સુપરત કર્યો છે. આ પત્રમાં તે તમામ શરતોનો ઉલ્લેખ છે, જેના આધારે બેંક ઠગાઈના કેસમાં વાંછિત ભારતીય વેપારી મેહુલ ચોકસીનું બેલ્જિયમથી ભારતમાં પ્રત્યર્પણ કરાયા બાદ તેને હિરાસતમાં રાખવામાં આવશે.

ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા આપવામાં આવેલા આ આશ્વાસનમાં માનવ અધિકારોની ચિંતાઓ દૂર કરવા માટે ખાસ સુવિધાઓ, તબીબી સુવિધાઓ અને પ્રક્રિયાત્મક સુરક્ષા ઉપાયો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. આ માટે મહારાષ્ટ્ર સરકાર અને જેલ અધિકારીઓ સાથે પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ આશ્વાસન સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (CBI)ના કેસમાં ચોકસીના આત્મસમર્પણ માટે ભારત દ્વારા કરાયેલા ઔપચારિક વિનંતિનો ભાગ છે. ચોકસી સામે ભારતીય કાયદાની અનેક કલમો હેઠળ આરોપ છે. ભારતીય અધિકારીઓની વિનંતિ બાદ એપ્રિલમાં બેલ્જિયમમાં ચોકસીની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ચોકસી અને તેનો ભત્રીજો નીરવ મોદી, પંજાબ નેશનલ બેંક (PNB) ઠગાઈ કેસના મુખ્ય આરોપી છે.

ગૃહ મંત્રાલયે મુંબઈની આર્થર રોડ જેલની બેરક નં. 12 ચોકસીની હિરાસત માટે તૈયાર કરી છે. પત્રમાં માનવતાવાદી અને સન્માનજનક વર્તનની ખાતરી માટે અનેક ગેરંટીનો ઉલ્લેખ છે. યુરોપ કાઉન્સિલની 'કમિટી ફોર પ્રિવેન્શન ઓફ ટોર્ચર' (CPT) દ્વારા નક્કી કરાયેલા ધોરણો અનુસાર દરેક કેદીને ફર્નિચર બાદ ઓછામાં ઓછું ત્રણ ચોરસ મીટરનો વ્યક્તિગત સ્પેસ આપવાનો ઉલ્લેખ છે. બેરકમાં મહત્તમ છ લોકો રહી શકે છે અને હાલ ઓળખાયેલી બંને કોઠડીઓ ખાલી છે.

પત્ર મુજબ, બેરકમાં સૂવાની વ્યવસ્થા હેઠળ સ્વચ્છ ગાદાવાળી ચટાઈ, તકિયો, ચાદર અને કમ્બલ આપવામાં આવશે. તબીબી સલાહ અથવા અદાલતી આદેશ મુજબ જરૂરી સુવિધા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. કોઠડીઓમાં ગ્રિલવાળી બારીઓ, હવાનો પ્રવાહ માટે વેન્ટિલેટર અને પંખા હશે. નિયમિત સફાઈ, જીવાત નિયંત્રણ અને નગરપાલિકા દ્વારા પીવાના પાણીની સતત સપ્લાય રહેશે. સ્વચ્છતા સુવિધાઓમાં સંલગ્ન શૌચાલય અને સ્નાનગૃહ હશે. તબીબી જરૂરિયાત મુજબ ખાસ ડાયેટ પણ આપવામાં આવશે. જેલ કેન્ટીન, ફળ અને સામાન્ય નાસ્તાની સુવિધા પણ રહેશે. ખુલ્લા આંગણે દરરોજ વ્યાયામ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે, જ્યારે ઈન્ડોર મનોરંજન માટે બોર્ડ ગેમ્સ અને સામાન્ય બેડમિન્ટનની વ્યવસ્થા હશે. સાથે જ યોગ, ધ્યાન, પુસ્તકાલય અને વાંચન સામગ્રીની સુવિધા પણ ઉપલબ્ધ રહેશે.

બેરક નં. 12 મુખ્ય જેલ પરિસરથી અલગ રાખવામાં આવી છે અને ત્યાં સતત CCTVથી નજર રાખવામાં આવે છે. જેલ સ્ટાફ સતત ડ્યૂટી પર રહેશે. કાનૂની પહોંચની ગેરંટી આપવામાં આવશે, જેમાં વકીલો સાથે રોજ મળવાની મંજૂરી (રવિવાર અને જાહેર રજાઓ સિવાય), પરિવારજનો સાથે અઠવાડિયામાં એક વખત મુલાકાત અને ટેલિફોન તથા વીડિયો કોન્ફરન્સિંગની સુવિધા સામેલ છે.