ખાણ મંત્રાલયે રાષ્ટ્રીય મહત્વપૂર્ણ ખનીજ મિશન હેઠળ બે વધુ શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્રોને માન્યતા આપી

નવી દિલ્હીઃ ખાણ મંત્રાલયે પહેલાથી જ માન્યતા પ્રાપ્ત સાત સંસ્થાઓ ઉપરાંત, નેશનલ ક્રિટિકલ મિનરલ્સ મિશન (NCMM) હેઠળ બે વધુ સંસ્થાઓ, ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સાયન્સ (IISc), બેંગ્લોર અને સેન્ટર ફોર મટિરિયલ્સ ફોર ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ટેકનોલોજી (C-MET), હૈદરાબાદને શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્રો (CoEs) તરીકે માન્યતા આપી છે. આ નિર્ણય પ્રોજેક્ટ મંજૂરી અને સલાહકાર સમિતિ (PAAC) દ્વારા 24 ઓક્ટોબર, 2025ના રોજ ખાણ મંત્રાલયના સચિવ શ્રી પીયૂષ ગોયલ અને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગના સચિવ પ્રો. અભય કરંદીકરની સહ-અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી તેની બેઠકમાં આપવામાં આવેલી મંજૂરીને અનુસરે છે.

ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, સંરક્ષણ અને અંતરિક્ષ જેવા અદ્યતન ટેકનોલોજી અને વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રો ઉપરાંત, મહત્વપૂર્ણ કાચો માલ સ્વચ્છ ઉર્જા અને ગતિશીલતા પરિવર્તન જેવા ઉભરતા ક્ષેત્રો માટે એક મહત્વપૂર્ણ સપ્લાય ચેઇન બનાવે છે. સર્વગ્રાહી સિસ્ટમ અભિગમમાં ટેકનોલોજી વિકસાવવા, દર્શાવવા અને ઉપયોગમાં લેવા માટે, TRL 7/8 પાયલોટ પ્લાન્ટ્સ અને પ્રી-કોમર્શિયલ પ્રદર્શનોના ઉચ્ચ ટેકનોલોજી તૈયારી સ્તર (TRLs) સુધી પહોંચવા માટે સંશોધન અને વિકાસ (R&D) હાથ ધરવા જરૂરી છે. CoEs મહત્વપૂર્ણ ખનિજ ક્ષેત્રમાં દેશની વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી ક્ષમતાઓને મજબૂત અને આગળ વધારવા માટે નવીન અને પરિવર્તનશીલ સંશોધન કરશે.

દરેક CoE એક કન્સોર્ટિયમ તરીકે કાર્ય કરશે, જે હબ-એન્ડ-સ્પોક મોડેલ પર આધારિત છે, જેથી મહત્વપૂર્ણ ખનિજોમાં R&Dનો લાભ લઈ શકાય અને દરેક ઘટકની મુખ્ય ક્ષમતાઓને એકસાથે લાવી શકાય. CoE માર્ગદર્શિકા અનુસાર, એક CoE (હબ સંસ્થા)ને કન્સોર્ટિયમમાં ઓછામાં ઓછા બે ઉદ્યોગ ભાગીદારો અને ઓછામાં ઓછા બે R&D/શૈક્ષણિક ભાગીદારોનો સમાવેશ કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. નવ માન્ય CoEsમાં મળીને આશરે 90 ઉદ્યોગ અને શૈક્ષણિક/R&D ભાગીદારોનો સમાવેશ થાય છે.