ભારતનો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર વધીને 698.19 અબજ ડોલર થયો

નવી દિલ્હીઃ ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા મુજબ, 25 જુલાઈએ પૂર્ણ થયેલા અઠવાડિયે ભારતનો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 2.7 અબજ ડોલર વધીને કુલ 698.19 અબજ ડોલર થયો છે. આ વૃદ્ધિનો મુખ્ય કારણ ફોરેન કરન્સી એસેટ્સમાં થયો વધારો છે, જે 1.31 અબજ ડોલર વધીને 588.93 અબજ ડોલર પર પહોંચી ગયા છે. ડોલર દ્વારા દર્શાવેલા આ એસેટ્સમાં યુરો, પાઉન્ડ અને યેન જેવી અન્ય અગ્રણી કરન્સીઓના મૂલ્યમાં થયેલા ફેરફારો પણ સામેલ હોય છે.

સોનું (ગોલ્ડ રિઝર્વ) પણ ભંડારની વૃદ્ધિમાં મહત્વપૂર્ણ ફાળો આપ્યું છે, જે 1.2 અબજ ડોલર વધીને 85.7 અબજ ડોલર થયું છે. આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાં ફંડ (IMF) સાથેના વિશિષ્ટ આહરણ અધિકાર (SDR) પણ 12.6 કરોડ ડોલર વધી 18.8 અબજ ડોલર થયા છે. ઉપરાંત, IMF સાથે ભારતની રિઝર્વ પોઝિશન પણ 5.5 કરોડ ડોલર વધીને 4.75 અબજ ડોલર થઈ છે. આરબીઆઈ સમયાંતરે લિક્વિડિટી મેનેજ કરવા અને રૂપિયાની વિનિમય દરમાં અતિશય અસ્થિરતા અટકાવવા માટે વિદેશી મુદ્રા બજારમાં હસ્તક્ષેપ કરે છે. આ હસ્તક્ષેપનો ઉદ્દેશ કોઈ ખાસ વિનિમય દરને ટાર્ગેટ કરવો નહીં પરંતુ બજારની ગતિશીલતા જાળવવાનો હોય છે. આ દરમિયાન, ગયા મહિનાના અંતે જાહેર થયેલા આરબીઆઈના માસિક બુલેટિન મુજબ, ભારતમાં એપ્રિલ 2025માં કુલ સીધા વિદેશી રોકાણ (FDI) ઝડપથી વધીને 8.8 અબજ ડોલર થયું છે, જે માર્ચમાં 5.9 અબજ ડોલર અને એપ્રિલ 2024માં 7.2 અબજ ડોલર હતું. આ રોકાણનો લગભગ અડધો હિસ્સો મેન્યુફેક્ચરિંગ અને બિઝનેસ સર્વિસ સેક્ટર તરફ ગયો હતો.

FDI પ્રવાહના મામલે ભારત દુનિયામાં 16માં ક્રમે છે અને દેશમાં 2020થી 2024 વચ્ચે ડિજિટલ અર્થવ્યવસ્થામાં કુલ 114 અબજ ડોલરનું ગ્રીનફિલ્ડ રોકાણ આવ્યું છે, જે ગ્લોબલ સાઉથના તમામ દેશોમાં સૌથી વધુ છે. વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણ (FPI)માં પણ મજબૂત પ્રવાહ નોંધાયો છે, જેમાં મે 2025માં નેટ રોકાણ 1.7 અબજ ડોલર રહ્યું હતું, જેમાં મુખ્ય ભૂમિકા શેરબજારની હતી.ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધવિરામ, અમેરિકા-ચીન વેપાર યુદ્ધવિરામ અને 2024-25ની ચોથી ત્રિમાસિક માટે અપેક્ષિત કરતા સારું કોર્પોરેટ નફો જેવી ઘરેલૂ અને વૈશ્વિક હકારાત્મક ઘટનાઓને કારણે, સતત ત્રીજું માસ છે કે શેરબજારમાં તેજી રહી છે. આથી રોકાણકારોનો આત્મવિશ્વાસ વધ્યો છે અને પોર્ટફોલિયો ભારત તરફ ઝુક્યા છે.