ભારત સરકાર સંરક્ષણ બજેટમાં વધારો કરે તેવી શકયતા

નવી દિલ્હીઃ ભારતના ઓપરેશન સિંદૂરથી પાકિસ્તાનને ભારે નુકસાન થયું છે. આ ઓપરેશન દ્વારા ભારતે પાકિસ્તાનને તેની તાકાતનો પણ અહેસાસ કરાવ્યો છે. આ દરમિયાન, એક મહત્વપૂર્ણ સમાચાર પ્રકાશમાં આવ્યા છે. કેન્દ્ર સરકાર સંરક્ષણ બજેટમાં વધારો કરી શકે છે. આનાથી સેના વધુ મજબૂત બનશે. ઓપરેશન સિંદૂરથી પાકિસ્તાનમાં ભય ફેલાવ્યા બાદ, કેન્દ્ર સરકાર સંરક્ષણ બજેટમાં 50,000 કરોડ રૂપિયાનો વધારો કરી શકે છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયે સરકારને ભંડોળ વધારવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જેને નવેમ્બર-ડિસેમ્બર દરમિયાન સંસદના શિયાળુ સત્રમાં મંજૂરી મળી શકે છે. એક અહેવાલમાં સરકારી સૂત્રોને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે આ વર્ષના અંતમાં પૂરક બજેટ દ્વારા વધારાના ભંડોળ ફાળવવામાં આવે તેવી અપેક્ષા છે, જે સંભવતઃ કુલ સંરક્ષણ ખર્ચ પ્રથમ વખત રૂ. 7 લાખ કરોડને વટાવી જશે.

1 ફેબ્રુઆરીના રોજ, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 2025-26ના કેન્દ્રીય બજેટમાં સંરક્ષણ માટે 6.81 લાખ કરોડ રૂપિયાનો રેકોર્ડ ફાળવી દીધો હતો. આ આંકડો ગયા વર્ષના રૂ. 6.22 લાખ કરોડ કરતાં 9.2 ટકાનો નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે. જો વધારાની ફાળવણી મંજૂર થાય છે, તો તે લશ્કરી આધુનિકીકરણ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પ્રત્યે સરકારની વ્યૂહાત્મક પ્રાથમિકતા પર વધુ ભાર મૂકશે.

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે વધારાના બજેટનો ઉપયોગ સંશોધન અને વિકાસ, અદ્યતન શસ્ત્રોની ખરીદી અને દારૂગોળાના ભંડારો વધારવા માટે થઈ શકે છે. ભારત નવા ફાઇટર પ્લેન અને મિસાઇલો પર પણ ખર્ચ કરી શકે છે. આ દરખાસ્ત શિયાળુ સત્ર દરમિયાન સંસદની મંજૂરી માટે રજૂ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. 2014માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના કાર્યકાળની શરૂઆતથી સંરક્ષણ ખર્ચમાં ઝડપથી વધારો જોવા મળ્યો છે. 2014-15માં સંરક્ષણ મંત્રાલયને 2.29 લાખ કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા હતા. વર્તમાન બજેટ ફક્ત આ આંકડા કરતાં ઓછું નથી, પરંતુ રાષ્ટ્રીય બજેટના 13 ટકા સાથે, બધા મંત્રાલયોમાં સૌથી મોટી ફાળવણી પણ રજૂ કરે છે.

'ઓપરેશન સિંદૂર' એ ભારતીય સેનાની સ્વદેશી સંરક્ષણ પ્રણાલીઓને અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે સંકલિત કરવા તરફ પણ ધ્યાન ખેંચ્યું છે. ખાસ કરીને, આ કામગીરીએ ભારતની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓની તાકાત દર્શાવી, જેમાં સ્વદેશી આકાશ મિસાઇલ સિસ્ટમનો સમાવેશ થાય છે, જેની તુલના ઘણીવાર ઇઝરાયલના આયર્ન ડોમ સાથે કરવામાં આવે છે.

સંબંધિત ઘટનાક્રમમાં, ભારતે ભાર્ગવસ્ત્ર નામના નવા એન્ટી-ડ્રોન હથિયારનું પણ પરીક્ષણ કર્યું. તે 'હાર્ડ કિલ' મોડમાં કાર્યરત ઓછી કિંમતની કાઉન્ટર-ડ્રોન સિસ્ટમ તરીકે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે, જે હવાઈ જોખમોને બેઅસર કરવા માટે માઇક્રો-રોકેટનો ઉપયોગ કરે છે. આ અઠવાડિયાની શરૂઆતમાં ઓડિશાના ગોપાલપુરમાં સીવર્ડ ફાયરિંગ રેન્જ ખાતે આ સિસ્ટમનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.