દુનિયાના આટલા દેશોને ભારત સપ્લાય કરે છે દવાઓ...

કોરોના મહામારી દરમિયાન વિશ્વને મેડ ઇન ઇન્ડિયા વેક્સીન આપ્યા બાદ મેડિકલ ક્ષેત્રે ભારતનું વર્ચસ્વ સતત વધી રહ્યું છે. વિશ્વભરમાં લગભગ 60 ટકા રસીઓ ભારતમાંથી નિકાસ કરવામાં આવે છે, જ્યારે ભારત વિશ્વભરમાં ઉપયોગમાં લેવાતી 20 ટકા જેનરિક દવાઓ પણ મોકલે છે.

ફાર્માસ્યુટિકલ એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (ફાર્મેક્સિલ)ના અધ્યક્ષ ડૉ. વીરમણિના જણાવ્યા અનુસાર, ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગમાં ભારતનું વર્ચસ્વ સતત વધી રહ્યું છે. હાલમાં ભારત વિશ્વના લગભગ 200 દેશોમાં દવાઓ મોકલે છે. આમાં API માં વ્યાપક ઉકેલો પૂરા પાડવા, તૈયાર દવાઓ મોકલવી, ક્લિનિકલ સંશોધન અને ફાર્માકોવિજિલન્સ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે ગ્રેટર નોઈડાના એક્સ્પો સેન્ટરમાં આયોજિત CPHI અને P-Make India Pharma Expoમાં આ માહિતી આપી હતી. ભારતીય દવાઓની નિકાસ અને ઉત્પાદન વધારવા માટે નવી ટેકનોલોજીની પણ અહીં ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.

ભારત જેનરિક દવાઓના ઉત્પાદન અને નિકાસના સંદર્ભમાં ટોચ પર છે. હેપેટાઈટીસ બી, એચઆઈવી અને કેન્સર જેવા ખતરનાક રોગોની સસ્તી દવાઓ ફક્ત ભારતમાં જ બને છે. જો આપણે માત્ર આફ્રિકાની વાત કરીએ તો ભારત ત્યાં જેનરિક દવાઓની 50% માંગ પૂરી કરે છે. આ સિવાય ભારત જેનરિક દવાઓની કુલ જરૂરિયાતના 40 ટકા અમેરિકા અને 25 ટકા બ્રિટનમાં નિકાસ કરે છે.

જો આપણે CPHI જેવા પ્લેટફોર્મના ડેટા પર નજર કરીએ તો આ ક્ષેત્રમાં ભારતની ક્ષમતા સતત વધી રહી છે. ઈન્ફોર્મા માર્કેટ્સ ઈન્ડિયાના એમડી યોગેશ મુદ્રાસના જણાવ્યા અનુસાર, હાલમાં ભારત લગભગ $55 બિલિયનની દવાઓની નિકાસ કરે છે. જો ભારતીય રૂપિયામાં જોવામાં આવે તો આ રકમ 4 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. 2030 સુધીમાં, આ આંકડો $130 બિલિયન સુધી પહોંચી શકે છે અને 2047 સુધીમાં, ભારત $450 બિલિયન સુધીની દવાઓની નિકાસ કરવાની સ્થિતિમાં હશે. તેમણે કહ્યું કે ફાર્માસ્યુટિકલ વ્યવસાયમાં અમેરિકન અને યુરોપિયન દેશોની નીતિઓ ખૂબ જ કડક છે, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ભારતીય કંપનીઓએ આ દેશોમાં પણ પ્રવેશ કર્યો છે. હવે સ્થિતિ એવી છે કે ભારતને વિશ્વની ફાર્મસી કહેવામાં આવે તો પણ ખોટું નહીં હોય.

WPOના ગ્લોબલ એમ્બેસેડર AVPS ચક્રવર્તીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતીય ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ કેન્સર જેવી ખતરનાક બીમારીનો ઈલાજ શોધવા માટે સતત કામ કરી રહ્યું છે. આ સંદર્ભમાં, કાર્ટિસેલ થેરાપી પર ચાલી રહેલ સંશોધન અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગયું છે. તેમણે જણાવ્યું કે આ થેરાપી મેક્રોલાઈડ એન્ટીબાયોટિક નેફિથ્રોમાસીન ટેક્નોલોજી પર કામ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ થેરાપી કેન્સરની સારવારમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે.