ભારત ઉચ્ચ-સ્તરીય તબીબી ઉપકરણોમાં આત્મનિર્ભરતા તરફ મોટી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે: અમિત અગ્રવાલ

નવી દિલ્હીમાં આયોજિત 17મા CII ગ્લોબલ મેડટેક સમિટમાં ફાર્માસ્યુટિકલ્સ વિભાગના સચિવ અમિત અગ્રવાલે ભારતના તબીબી ટેકનોલોજીના ઉભરતા કેન્દ્ર તરીકેના પરિવર્તન પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. સમિટનો વિષય હતો “સ્વસ્થ ભવિષ્ય માટે નવીનતા - વૈશ્વિક અસર માટે મેડટેકને આગળ વધારવું: મેક ઇન ઇન્ડિયા, મેક ફોર ધ વર્લ્ડ”. તેના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં તબીબી ટેકનોલોજીના હિસ્સેદારોને સંબોધતા, અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે ભારત વિશ્વની સૌથી મોટી વસ્તી અને ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થાનું ઘર હોવાથી, સસ્તા અને નવીન આરોગ્યસંભાળ ઉકેલોની સ્થાનિક માંગ આગામી દાયકાઓમાં બે-અંકના વિકાસ દરે સતત વધવાની તૈયારીમાં છે. તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે મેડટેક ક્ષેત્રનું મુખ્ય મિશન દર્દી કલ્યાણ અને સ્થાનિક અને વૈશ્વિક બજારો બંને માટે ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળા, ખર્ચ-અસરકારક તબીબી ઉપકરણોના વિકાસ પર કેન્દ્રિત રહેવું જોઈએ.

અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે કોવિડ પછી, ભારતે MRI અને CT સ્કેન મશીનો, મેમોગ્રાફી યુનિટ, વેન્ટિલેટર, સ્ટેન્ટ, હાર્ટ વાલ્વ, ડાયાલિસિસ મશીનો અને ઇમ્પ્લાન્ટેબલ ઉપકરણોની વિશાળ શ્રેણી સહિતના અદ્યતન ઉપકરણોના સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં સફળતાપૂર્વક એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્ન પાર કર્યું છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "એક દાયકા પહેલા સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદન કરવું અશક્ય લાગતું હતું તે ઉત્પાદનો હવે ભારતમાં બનાવવામાં આવી રહ્યા છે, જે દેશની વધતી જતી ક્ષમતાઓ અને નવીનતા ઇકોસિસ્ટમનું પ્રદર્શન કરે છે."

આ ક્ષેત્રને સરકારના સમર્થન પર પ્રકાશ પાડતા, સચિવે આગામી વર્ષમાં શરૂ થનારા ત્રણ સમર્પિત મેડિકલ ડિવાઇસ પાર્ક, તેમના સતત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અપગ્રેડેશન માટે આયોજિત સપોર્ટ અને મેડિકલ ડિવાઇસ માટે ઉત્પાદન-આધારિત પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાનો ઉલ્લેખ ઉદ્યોગને આગળ ધપાવતા મુખ્ય નીતિગત પગલાં તરીકે કર્યો. અગ્રવાલે લેબથી બજાર સુધી નવા વિચારોની સફરને વેગ આપવા માટે નવીનતાઓ, ઉદ્યોગસાહસિકો અને રોકાણકારો વચ્ચે ઊંડા સહયોગ માટે હાકલ કરી, જેનાથી ભારતની વૈશ્વિક સ્પર્ધાત્મકતા મજબૂત બને.

મેડિકલ ડિવાઇસ પાર્ક સુવિધાઓનું વિસ્તરણ, PLI યોજના અને બેકવર્ડ ઇન્ટિગ્રેશન માટે માર્જિનલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્કીમ જેવી લક્ષિત નીતિગત પહેલો અને ફાર્મા મેડટેક સેક્ટર (PRIP)માં સંશોધન અને નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ટૂંક સમયમાં શરૂ થનારી ₹5,000 કરોડની યોજના ભારતીય મેડટેક ક્ષેત્રની ખર્ચ-સ્પર્ધાત્મકતા અને ઉત્પાદન કાર્યક્ષમતામાં વધારો કરશે, સ્થાનિક મૂલ્ય શૃંખલાને વધુ ગાઢ બનાવશે અને એક મજબૂત નવીનતા ઇકોસિસ્ટમનું નિર્માણ કરશે. આનાથી ભારત ફક્ત પોતાની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકશે નહીં પરંતુ વૈશ્વિક ઉત્તર અને દક્ષિણ બંનેને સસ્તું નવીન આરોગ્યસંભાળ ઉકેલો પણ પૂરા પાડી શકશે, એમ સચિવે જણાવ્યું હતું.

અગ્રવાલે કહ્યું, "વિશ્વભરના દેશો હવે ભારતને માત્ર એક બજાર તરીકે જ નહીં પરંતુ આરોગ્યસંભાળ નવીનતામાં પણ અગ્રણી તરીકે જુએ છે. આપણે આપણી ક્ષમતાઓમાં વિશ્વાસ રાખવો જોઈએ અને મેડટેક ક્ષેત્રની સંપૂર્ણ ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરવા માટે ઉદ્યોગ-સરકાર ભાગીદારીને વધુ મજબૂત બનાવવી જોઈએ." તેમણે ઉમેર્યું કે ચાલુ આર્થિક સુધારાઓ અને આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર કરારો સાથે, આ ક્ષેત્ર લાખો નવી નોકરીઓનું સર્જન કરશે અને સાથે જ બધા માટે સુલભ, ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળી આરોગ્યસંભાળ સુનિશ્ચિત કરવામાં મદદ કરશે.

તેમણે ભારતના મેડટેક વિઝનને આકાર આપવામાં યોગદાન આપવા માટે તમામ હિસ્સેદારોને આમંત્રણ આપીને સમાપન કર્યું અને 2047માં વિકસિત ભારતનું વિઝન સાકાર કરવા માટે તમામ હિસ્સેદારો સાથે ભાગીદારીમાં મૂલ્ય શૃંખલામાં સહયોગી અને સંકલિત પ્રયાસો કરવા હાકલ કરી હતી.