કાપડના નિકાસ કરતા ટોચના દેશોમાં ભારતનો સમાવેશ

નવી દિલ્હીઃ લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં, કાપડ રાજ્ય મંત્રી પાબિત્રા માર્ગેરિટાએ જણાવ્યું હતું કે એપ્રિલ-ડિસેમ્બર 2024 માં ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં કાપડ અને વસ્ત્રોની નિકાસ 7 ટકા વધી છે, જેમાં હસ્તકલાનો સમાવેશ થાય છે,.નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે કુલ નિકાસમાં યુએસ, યુરોપિયન યુનિયન અને યુકેનો હિસ્સો 53 ટકા હતો.

ભારત વિશ્વના ટોચના કાપડ નિકાસકાર દેશોમાંનો એક છે અને વૈશ્વિક કાપડ અને વસ્ત્રોની નિકાસમાં આ દેશનો હિસ્સો લગભગ 4 ટકા છે. શુક્રવારે સંસદમાં સરકારે આ માહિતી આપી હતી.લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં, કાપડ રાજ્ય મંત્રી પાબિત્રા માર્ગેરિટાએ જણાવ્યું હતું કે એપ્રિલ-ડિસેમ્બર 2024 માં ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં કાપડ અને વસ્ત્રોની નિકાસ 7 ટકા વધી છે, જેમાં હસ્તકલાનો સમાવેશ થાય છે,.નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે કુલ નિકાસમાં યુએસ, યુરોપિયન યુનિયન અને યુકેનો હિસ્સો 53 ટકા હતો.

ભારતીય કાપડ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકાર વિવિધ યોજનાઓ ચલાવી રહી છે. મુખ્ય પહેલોમાં આધુનિક, સંકલિત, વિશ્વ-સ્તરીય કાપડ માળખાગત સુવિધા બનાવવા માટે પીએમ મેગા ઇન્ટિગ્રેટેડ ટેક્સટાઇલ રિજિયન્સ એન્ડ એપેરલ (પીએમ મિત્રા) પાર્ક્સ સ્કીમનો સમાવેશ થાય છે; આમાં MMF ફેબ્રિક્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી ઉત્પાદન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (PLI) યોજના, મોટા પાયે ઉત્પાદન અને સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા માટે MMF એપેરલ અને ટેકનોલોજી ટેક્સટાઇલ, સંશોધન નવીનતા અને વિકાસ, પ્રમોશન અને બજાર વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી રાષ્ટ્રીય ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલ મિશન અને અન્ય યોજનાઓનો સમાવેશ થાય છે.

કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે ભારતીય કાપડ ઉદ્યોગ વિશ્વના સૌથી મોટા ઉદ્યોગોમાંનો એક છે. દેશમાં કપાસ, રેશમ, ઊન અને શણ તેમજ માનવસર્જિત રેસા સહિત કુદરતી રેસાનો મોટો કાચા માલનો આધાર છે.કેન્દ્રીય મંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે દેશમાં કપાસનો સતત પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરવા અને કપાસની ખેતીમાં ખેડૂતોનો રસ સતત જાળવવાના ઉદ્દેશ્યથી, ભારત સરકાર દર વર્ષે કપાસના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) જાહેર કરે છે. આ વ્યવસ્થા સુનિશ્ચિત કરે છે કે ખેડૂતોને તેમના ઉત્પાદન માટે વાજબી લાભદાયી ભાવ મળે અને બજારમાં કપાસના ભાવ MSP દરથી નીચે આવે તો સ્પર્ધાત્મક ભાવે કપાસ ઉપલબ્ધ રહે.

કેન્દ્રીય મંત્રીના જણાવ્યા અનુસાર, 20 ફેબ્રુઆરી, 2024 થી એક્સ્ટ્રા-લોંગ સ્ટેપલ (ELS) કપાસ પરની કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડીને શૂન્ય કરવામાં આવી છે. ભારત-ઓસ્ટ્રેલિયા ECTA હેઠળ 51,000 ટન ELS કપાસ ડ્યુટી ફ્રી આયાત કરી શકાય છે.તેમણે એમ પણ કહ્યું કે તેની નિકાસ ક્ષમતા વધારવા માટે, ભારતે અત્યાર સુધીમાં 14 મુક્ત વેપાર કરારો (FTAs) પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે, જેમાં UAE, ઓસ્ટ્રેલિયા અને TEPA સાથે તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલા કરારોનો સમાવેશ થાય છે.