ઘણા કિસ્સાઓમાં પોક્સો કાયદાનો ઉપયોગ વ્યક્તિગત વિવાદોમાં હથિયાર તરીકે થાય છેઃ સુપ્રીમ કોર્ટ

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટએ જણાવ્યું છે કે, બાળ યૌન શોષણથી સંરક્ષણ માટે બનેલો પોક્સો કાયદો (POCSO Act) અનેક કિસ્સાઓમાં ખોટી રીતે ઉપયોગમાં લેવાઈ રહ્યો છે. અદાલતે નોંધ્યું કે, પતિ-પત્ની વચ્ચેના વિવાદો અથવા કિશોર-કિશોરી વચ્ચેની પરસ્પર સહમતિના સંબંધોમાં પણ આ કાયદાનો દુરુપયોગ થતો જોવા મળી રહ્યો છે, જે કાયદાની મૂળ ભાવનાના વિરુદ્ધ છે. જસ્ટિસ બી.વી. નાગરત્ના અને જસ્ટિસ આર. મહાદેવનની દ્વિબેંચે આ ટિપ્પણી એક જનહિત અરજીની સુનાવણી દરમિયાન કરી હતી. અરજીમાં માંગ કરવામાં આવી હતી કે દેશભરમાં લોકોમાં દૂષ્કર્મ સંબંધિત કાયદાઓ અને પોક્સોના પ્રાવધાનો અંગે જાગૃતિ ફેલાવવામાં આવે, જેથી મહિલાઓ અને બાળિકાઓ માટે વધુ સુરક્ષિત વાતાવરણ બની શકે.

અદાલતે સુનાવણી દરમિયાન જણાવ્યું કે, “અમે નોંધ્યું છે કે ઘણા કિસ્સાઓમાં પોક્સો કાયદાનો ઉપયોગ વાસ્તવિક ગુનાને બદલે વ્યક્તિગત વિવાદોમાં હથિયાર તરીકે થાય છે. તેથી ખાસ કરીને યુવકો અને પુરુષોમાં આ કાયદા વિશે યોગ્ય સમજ અને જાગૃતિ જરૂરી છે.” સુપ્રીમ કોર્ટએ આ મામલાની આગામી સુનાવણી 2 ડિસેમ્બર સુધી મુલતવી રાખી છે, કારણ કે કેટલાક રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ હજી સુધી આ મુદ્દે પોતાનો અભિપ્રાય રજૂ કર્યો નથી. અગાઉ, અદાલતે કેન્દ્ર સરકાર, શિક્ષણ મંત્રાલય, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય તેમજ ફિલ્મ પ્રમાણન બોર્ડ (CBFC)ને નોટિસ જારી કરીને જવાબ માંગ્યો હતો. વરિષ્ઠ વકીલ આબાદ હર્ષદ પોંડાએ અદાલતમાં રજૂઆત કરી હતી કે લોકોને એ સમજાવવું જરૂરી છે કે નિર્ભયા કાંડ બાદ દૂષ્કર્મ સંબંધિત કાયદાઓમાં કયા મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર થયા છે.

જનહિત અરજીમાં એ પણ માંગણી કરવામાં આવી છે કે શિક્ષણ મંત્રાલય તમામ શાળાઓને નિર્દેશ આપે કે વિદ્યાર્થીઓને મહિલાઓ અને બાળકો સામે થતા ગુનાઓ સંબંધિત કાયદાઓની પ્રાથમિક જાણકારી આપવામાં આવે. સાથે જ નૈતિક શિક્ષણને પાઠ્યક્રમમાં સામેલ કરીને લિંગ સમાનતા, મહિલાઓના અધિકાર અને સન્માનપૂર્ણ જીવનના મૂલ્યો વિશે બાળકોને શિક્ષિત કરવામાં આવે.