વિશ્વાસ આધારિત શાસન માટે આધુનિક કર માળખું આવશ્યક : નીતિ આયોગ

નવી દિલ્હી: નીતિ આયોગે સ્વૈચ્છિક પાલન, પારદર્શિતા અને ન્યાયીતા સહિત વિશ્વાસ આધારિત શાસન માટે આધુનિક કર માળખું સ્થાપિત કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે. કમિશને આવકવેરા અધિનિયમ, 2025 માં અનેક સુધારા પ્રસ્તાવિત કર્યા છે, જેમાં નાના ઉલ્લંઘનોને ગુનાહિત જાહેર કરવા, અતિશય ફરજિયાત લઘુત્તમ સજાઓ દૂર કરવા અને કેદની કુલ અવધિ ઘટાડવાનો સમાવેશ થાય છે, જેથી ભારતના કર વહીવટને વધુ અનુમાનિત અને ઓછો દમનકારી બનાવી શકાય.

શુક્રવારે પ્રકાશિત થયેલી તેની કર નીતિ કાર્યકારી પેપર શ્રેણી II માં નીતિ આયોગે જણાવ્યું હતું કે, ગુનાહિત જાહેર કરવા, દંડને તર્કસંગત બનાવવા અને પ્રમાણસર પ્રતિબંધો પર ભાર મૂકવાથી ભારતના આવકવેરા કાયદાને વાજબી, સુલભ અને આધુનિક પાલન શાસનના વિઝન સાથે સામૂહિક રીતે સંરેખિત કરવામાં આવશે. કમિશનના જણાવ્યા અનુસાર, તેનો ઉદ્દેશ્ય બળજબરીથી પાલનથી દૂર એક એવા મોડેલ તરફ સંક્રમણ કરવાનો છે, જે કરદાતાઓને સશક્ત બનાવે છે, ભૂલ અને છેતરપિંડી વચ્ચે તફાવત કરે છે અને જ્યારે મહત્વપૂર્ણ જાહેર હિતો જોખમમાં હોય ત્યારે જ ફોજદારી કાયદાનો ઉપયોગ કરે છે. "ભારતના કર પરિવર્તન તરફ: અપરાધિકરણ અને વિશ્વાસ-આધારિત શાસન તરફ" શીર્ષક ધરાવતા કમિશનના અહેવાલ મુજબ, આવકવેરા કાયદા, 2025 ની 13 જોગવાઈઓ હેઠળ 35 કૃત્યો અને ભૂલોને ગુનાહિત ઠેરવવામાં આવી રહ્યા છે. આ બધા ગુનાઓ કેદ અને દંડ દ્વારા સજાપાત્ર છે, અને કાયદો તેમાંથી 25 માટે ફરજિયાત લઘુત્તમ કેદની સજા સૂચવે છે.

નીતિ આયોગે ભલામણ કરી હતી કે, ઓળખાયેલા 35 ગુનાઓમાંથી 12 ને સંપૂર્ણપણે ગુનાહિત જાહેર કરવા જોઈએ અને ફક્ત નાગરિક અથવા નાણાકીય દંડ દ્વારા જ કાર્યવાહી કરવી જોઈએ, જેમાં ઘણી વહીવટી અને તકનીકી ભૂલોનો સમાવેશ થાય છે. કમિશને વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, ફોજદારી જવાબદારી ફક્ત 17 ગુનાઓ માટે છેતરપિંડી અથવા દુર્ભાવનાપૂર્ણ ઇરાદા માટે રહેવી જોઈએ, જ્યારે છ મુખ્ય ગુનાઓ, જેમાં ઇરાદાપૂર્વક, ઉચ્ચ-મૂલ્ય અને હાનિકારક ગેરવર્તણૂક (જેમ કે પૂર્વયોજિત કરચોરી અથવા પુરાવા બનાવટ) શામેલ છે, તે સમાન દંડ સાથે ગુનાહિત રહેવા જોઈએ.