ભારત-અમેરિકા દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર પર સરકાર હજુ પણ ચર્ચામાં સામેલ

સંસદમાં આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, સરકાર હજુ પણ ભારત-અમેરિકા દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર (BTA) પર વોશિંગ્ટન સાથે ચર્ચામાં સામેલ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય ટેરિફ સ્થિરતા અને લાંબા ગાળાના વેપાર આગાહી દ્વારા વેપાર અને રોકાણનો વિસ્તાર કરવાનો છે. 7 ઓગસ્ટથી ભારતથી યુએસમાં નિકાસ કરવામાં આવતી કેટલીક ચીજવસ્તુઓ પર 25 ટકાના દરે પારસ્પરિક ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો છે. એવો અંદાજ છે કે ભારતની અમેરિકામાં થતી કુલ વેપારી નિકાસના લગભગ 55 ટકા આ પારસ્પરિક ટેરિફને આધીન છે.

વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ રાજ્યમંત્રી જિતિન પ્રસાદે લોકસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે 27 ઓગસ્ટ, 2025 થી ભારતમાંથી નિકાસ કરવામાં આવતી કેટલીક વસ્તુઓ પર 25 ટકાનો વધારાનો ડ્યુટી દર લાદવામાં આવ્યો છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું, "અત્યાર સુધી, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ જેવા ક્ષેત્રોમાં ભારતીય નિકાસ પર યુએસમાં કોઈ વધારાની ડ્યુટી લાદવામાં આવી નથી."

રાજ્યમંત્રીના મતે, ઉત્પાદન ભિન્નતા, માંગ, ગુણવત્તા અને કરાર વ્યવસ્થા જેવા વિવિધ પરિબળોનું સંયોજન કાપડ ક્ષેત્ર સહિત ભારતની નિકાસ પર પારસ્પરિક ટેરિફની અસર નક્કી કરશે. રાજ્યમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, "સરકાર નિકાસકારો અને ઉદ્યોગ સહિત તમામ હિસ્સેદારો સાથે સંપર્ક કરી રહી છે જેથી અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલા પારસ્પરિક ટેરિફની અસરના મૂલ્યાંકન અંગે પ્રતિસાદ મેળવી શકાય. સરકાર ખેડૂતો, કામદારો, ઉદ્યોગસાહસિકો, નિકાસકારો, MSME અને ઉદ્યોગના તમામ વર્ગોના કલ્યાણને સુરક્ષિત રાખવા અને પ્રોત્સાહન આપવાને સૌથી વધુ મહત્વ આપે છે."

ભારત-અમેરિકા વેપાર કરાર વાટાઘાટો માર્ચ 2025 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. વાટાઘાટોના પાંચ રાઉન્ડ થયા છે, જેમાંથી છેલ્લો 14-18 જુલાઈના રોજ વોશિંગ્ટન, ડીસીમાં થયો હતો. યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા લેવામાં આવેલી નવીનતમ ટેરિફ કાર્યવાહીને અન્યાયી, ગેરવાજબી અને ગેરવાજબી ગણાવવામાં આવી છે. સરકારે એક નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે, "અમે આ મુદ્દાઓ પર અમારી સ્થિતિ પહેલાથી જ સ્પષ્ટ કરી દીધી છે, જેમાં એ હકીકતનો સમાવેશ થાય છે કે અમારી આયાત બજાર પરિબળો પર આધારિત છે અને ભારતના 1.4 અબજ લોકોની ઊર્જા સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાના એકંદર ઉદ્દેશ્ય સાથે કરવામાં આવે છે." નિવેદન અનુસાર, "તેથી, તે અત્યંત દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે અમેરિકાએ ભારત પર વધારાના ડ્યુટી લાદવાનું પસંદ કર્યું છે કારણ કે ઘણા અન્ય દેશો પણ તેમના રાષ્ટ્રીય હિતમાં પગલાં લઈ રહ્યા છે."