રશિયા-ભારત-ચીન વચ્ચે ત્રિકોણીય સહયોગ બનાવવાની સારી તકઃ રશિયાના વિદેશ મંત્રી સેરગેઈ લવરોવ

રશિયાના વિદેશ મંત્રી સેરગેઈ લવરોવે સોમવારે (9 જૂન, 2025) ભારત અને ચીન વચ્ચેના સંબંધો પર એક મોટી વાત કહી છે. તેમને લાગે છે કે બંને દેશો વચ્ચે તણાવ ઘણો ઓછો થયો છે, તેથી RIC એટલે કે રશિયા-ભારત-ચીન વચ્ચે ત્રિકોણીય સહયોગ બનાવવાની સારી તક છે. સેરગેઈ લાવરોવે કહ્યું કે RIC ત્રિકોણાકાર સહયોગનું અટકેલું કાર્ય ફરી શરૂ કરી શકાય છે.

2020 માં ગલવાન ખીણમાં થયેલા હુમલા પછી, ભારત અને ચીન વચ્ચેના સંબંધોમાં ઘણો તણાવ હતો, જે આ વર્ષની શરૂઆતમાં ઓછો થવા લાગ્યો હતો, પરંતુ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેની લડાઈમાં ચીન દ્વારા લેવામાં આવેલા વલણને કારણે, ફરી એકવાર અંતર વધી ગયું છે. ગયા મહિને પાકિસ્તાન અને ભારત વચ્ચે 3-4 દિવસ ચાલેલા યુદ્ધ દરમિયાન ચીન પાકિસ્તાનને ટેકો આપવા આગળ આવ્યું ન હતું, પરંતુ 10 મેના રોજ બંને દેશો વચ્ચે યુદ્ધવિરામની જાહેરાત થતાં જ ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યીએ પાકિસ્તાનના સમર્થનમાં નિવેદન બહાર પાડ્યું.

તેમણે કહ્યું કે ચીન હંમેશા પાકિસ્તાનની પ્રાદેશિક અખંડિતતા, સાર્વભૌમત્વ અને રાષ્ટ્રીય સ્વતંત્રતા જાળવી રાખવા માટે તેની સાથે ઉભું રહેશે. આ ઉપરાંત, ચીન પાકિસ્તાનને શસ્ત્રોનો સૌથી મોટો સપ્લાયર છે, જેનો ઉપયોગ યુદ્ધ દરમિયાન ભારત વિરુદ્ધ કરવામાં આવ્યો હતો. જોકે, ભારતની શક્તિ સામે આ શસ્ત્રો કંઈ કરી શક્યા નહીં. હવે રશિયન વિદેશ પ્રધાનને લાગે છે કે ભારત અને ચીન વચ્ચેનો તણાવ ઓછો થઈ રહ્યો છે.

મોસ્કોમાં 'ફોરમ ફોર ધ ફ્યુચર-2050' ને સંબોધતા, સેરગેઈ લવરોવે જણાવ્યું હતું કે RIC ફોર્મેટમાં સંયુક્ત કાર્ય ફરી શરૂ કરવું એ યુરેશિયન પ્રક્રિયાઓ તરફનું પ્રથમ પગલું હોઈ શકે છે, જેમાં બહુધ્રુવીય સ્થાપત્યનો સમાવેશ થાય છે.

રશિયન સમાચાર એજન્સી TASS અનુસાર, લવરોવે કહ્યું, 'મને ખરેખર આશા છે કે આપણે રશિયા-ભારત-ચીન ત્રિકોણનું કામ ફરી શરૂ કરી શકીશું.' છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી અમારી વિદેશ મંત્રીઓના સ્તરે કોઈ બેઠક થઈ નથી, પરંતુ અમે અમારા ચીની સમકક્ષ અને ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના વડા સાથે આ મુદ્દા પર ચર્ચા કરી રહ્યા છીએ.

તેમણે કહ્યું, 'મને ખરેખર આશા છે કે હવે જ્યારે મારા મતે, ભારત અને ચીન વચ્ચેની સરહદ પર તણાવ ઓછો થઈ ગયો છે અને પરિસ્થિતિ સ્થિર થઈ રહી છે, તો નવી દિલ્હી અને બેઇજિંગ વચ્ચે વાતચીત સાથે, આપણે આ રશિયા-ભારત-ચીન ત્રિકોણનું કાર્ય ફરી શરૂ કરી શકીશું.'

ગયા અઠવાડિયે, એક પાકિસ્તાની પ્રતિનિધિમંડળ મોસ્કોમાં લવરોવને મળ્યું અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન માટે વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફનો પત્ર સોંપ્યો. રશિયન વિદેશ મંત્રાલયને ટાંકીને, સમાચાર એજન્સીએ અહેવાલ આપ્યો છે કે લવરોવે કહ્યું કે બંને દેશો વચ્ચે પરસ્પર વિશ્વાસ બનાવવા માટે પાકિસ્તાન અને ભારત વચ્ચે સીધી વાતચીત જરૂરી છે.