ગુજરાત સહિત 12 રાજ્યો-કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશમાં ચૂંટણીપંચ SIRની પ્રક્રિયા કરશે

નવી દિલ્હીઃ બિહારમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીનો ધમધમાટ તેજ બન્યો છે અને ચૂંટણીપંચ દ્વારા વિધાનસભાની ચૂંટણી શાંતિપૂર્ણ માહોલમાં સંપન્ન થાય તેવુ આયોજન કર્યું છે. દરમિયાન હવે બિહારની જેમ જ દેશના 12 રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાં મતદાર યાદીમાં એસઆઈઆર પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવશે. મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી જ્ઞાનેશ કુમારએ જણાવ્યું હતું કે, એસઆઈઆરને બીજા તબક્કાની મતદાર યાદીના અપડેશન, નવા મતદારોના નામ જોડવા અને ત્રિટીઓ સુધારવામાં આવશે.  જે રાજ્યમાં એસઆઈઆર કરવામાં આવશે ત્યાં મતદાર યાદી આજ રાતથી ફ્રીજ કરી દેવાશે.

જ્ઞાનેશ કુમારએ જણાવ્યું હતું કે, આઝાદી બાદ દેશમાં 9મી વાર મતદાર યાદીનું ફરીથી નીરિક્ષણ કરવામાં આવશે. 1995થી 2004 સુધીના સમયગાળામાં આઠવાર આ કામગીરી કરવામાં આવી છે. તમામ રાજકીય પક્ષો અવર-નવાર મતદાર યાદીની ખામીઓને લઈને ફરિયાદ કરે છે. મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે,

મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે જણાવ્યું હતું કે, ખાસ સઘન સુધારણા હેઠળના રાજ્યોની મતદાર યાદીઓ આજે રાત્રે 12:00 વાગ્યે ફ્રીજ કરવામાં આવશે. દરેક મતદાન મથક પર એક BLO અને દરેક વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં એક ERO (ચૂંટણી નોંધણી અધિકારી) તૈનાત કરવામાં આવશે. ERO એક SDM-સ્તરનો અધિકારી હશે. આજે બધા મતદારો માટે ગણતરી ફોર્મ (EFs) છાપવામાં આવશે. દરેક BLO માહિતી એકત્રિત કરવા માટે દરેક ઘરની ઓછામાં ઓછી ત્રણ વખત મુલાકાત લેશે. જે મતદારો તેમના મતવિસ્તારની બહાર છે તેઓ પણ આ ફોર્મ ઓનલાઈન ભરી શકે છે. આ પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈ વધારાના દસ્તાવેજો કે ફોર્મની જરૂર રહેશે નહીં.

CEC જ્ઞાનેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે SIRનો બીજો તબક્કો આંદામાન અને નિકોબાર, છત્તીસગઢ, ગોવા, ગુજરાત, કેરળ, લક્ષદ્વીપ, મધ્યપ્રદેશ, પુડુચેરી, રાજસ્થાન, તમિલનાડુ, ઉત્તર પ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં યોજાશે. આવતા વર્ષે પશ્ચિમ બંગાળ, કેરળ, તમિલનાડુ, આસામ અને પુડુચેરીમાં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે. આ 12 રાજ્યોમાં આવતીકાલથી SIR પ્રક્રિયા શરૂ થશે. અંતિમ ડ્રાફ્ટ યાદી 7 ફેબ્રુઆરી, 2026 ના રોજ જાહેર કરવામાં આવશે.

આસામમાં પણ આવતા વર્ષે વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે, પરંતુ ત્યાં SIR ની જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. આ અંગે, CEC જ્ઞાનેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે ભારતીય નાગરિકતા કાયદા હેઠળ આસામમાં અલગ નાગરિકતા કાયદો છે. તેથી, આસામ માટે અલગ SIR આદેશો જારી કરવામાં આવશે. પશ્ચિમ બંગાળમાં SIR અંગેની ગતિરોધ અંગે, ચૂંટણી પંચે જણાવ્યું હતું કે ત્યાં કોઈ ગતિરોધ નથી. બધી સંસ્થાઓ બંધારણ હેઠળ પોતાની સંબંધિત જવાબદારીઓ પૂર્ણ કરે છે. ચૂંટણી પંચ તેની જવાબદારીઓ પૂર્ણ કરી રહ્યું છે, અને રાજ્ય સરકાર તેની જવાબદારીઓ પૂર્ણ કરી રહી છે.

SIR પ્રક્રિયા હેઠળ, ગણતરી ફોર્મ પહેલા છાપવામાં આવશે. જે રાજ્યોમાં આ ખાસ ઊંડાણપૂર્વકનું પુનરાવર્તન ચાલી રહ્યું છે ત્યાંની મતદાર યાદીઓ આજે રાત્રે સ્થિર કરવામાં આવશે. ત્યારબાદ આ ફોર્મ દરેક મતદારને ઘરે પહોંચાડવામાં આવશે. જ્યારે BLO ઘરે ઘરે જઈને ફોર્મનું વિતરણ કરશે, ત્યારે તેઓ મતદાર યાદીમાંના નામોને 2003 ની મતદાર યાદી સાથે મેચ કરશે. જો નામ અને માતાપિતાની વિગતો યાદી સાથે મેળ ખાતી હોય, તો મતદારે કોઈ દસ્તાવેજો આપવાની જરૂર રહેશે નહીં.