GST ઘટાડાની મોટી અસર, કર વસૂલાતમાં તીવ્ર વધારો; ઓટોમોબાઈલ વેચાણમાં રેકોર્ડ વૃદ્ધિ જોવા મળી
નવી દિલ્હી: કેન્દ્ર સરકાર સપ્ટેમ્બર 2025 માં GST દર ઘટાડવાના પોતાના ઉદ્દેશ્યને પ્રાપ્ત કરી રહી હોય તેવું લાગે છે. દર ઘટાડાથી સ્થાનિક માંગમાં વધારો થવાનો સંકેત મળી રહ્યો છે, જે અર્થતંત્રની અંતર્ગત મજબૂતાઈને પણ પ્રતિબિંબિત કરે છે.
નાણા મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર, ઓક્ટોબર 2025માં GST કલેક્શન રૂ. 1.96 લાખ કરોડ રહ્યું હતું, જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં 1.87 લાખ કરોડ કરતાં 4.6 ટકા વધુ છે. આ વૃદ્ધિ તહેવારોની માંગ અને સપ્ટેમ્બરમાં જાહેર કરાયેલા GST દર ઘટાડા દ્વારા સંચાલિત આર્થિક પ્રવૃત્તિની ગતિને પ્રતિબિંબિત કરે છે. દરમિયાન, દર ઘટાડાને કારણે દેશમાં રેકોર્ડ ઓટોમોબાઈલ વેચાણ પણ થયું છે.
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે થોડા દિવસો પહેલા એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું હતું કે GST દરમાં ઘટાડો FMCG, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, કન્ઝ્યુમર ગુડ્સ અને રિયલ એસ્ટેટ જેવા ક્ષેત્રોમાં માંગમાં મજબૂતીનો સંકેત આપે છે.
ઓક્ટોબરમાં કુલ GST કલેક્શનમાં 4.6 ટકાનો વધારો થયો છે, જોકે આ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધીનો સૌથી ઓછો વિકાસ દર છે. પરંતુ GST દરમાં ઘટાડો થવા છતાં આ વૃદ્ધિ નોંધપાત્ર માનવામાં આવી રહી છે. ઓક્ટોબર 2024 માં GST કલેક્શન રૂ. 1.87 લાખ કરોડ રહ્યું, જે વાર્ષિક ધોરણે 8.8 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.
આનો અર્થ એ થયો કે અપેક્ષા મુજબ, GST કલેક્શનના વિકાસ દર પર અસર પડી છે. આ વર્ષના ઓક્ટોબરના GST કલેક્શનના આંકડા તહેવારોની મોસમના વેચાણ અને સ્થગિત માંગની અસર દર્શાવે છે. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ સ્વતંત્રતા દિવસના ભાષણમાં દિવાળી પહેલા GST દર ઘટાડવાની જાહેરાત કર્યા બાદ ગ્રાહકોએ તેમના ખરીદીના નિર્ણયો મુલતવી રાખ્યા હતા.
જોકે, નવરાત્રિની શરૂઆતથી જ દર ઘટાડાનો અમલ કરવામાં આવ્યો હતો. ગ્રાહક ખર્ચ વધારવાના હેતુથી GST 2.0 સુધારા હેઠળ સપ્ટેમ્બરમાં 375 વસ્તુઓ પરના દર ઘટાડવામાં આવ્યા હતા. કર ઘટાડાને કારણે ખાદ્ય પદાર્થો, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઓટોમોબાઇલ જેવા ક્ષેત્રોમાં ભાવમાં ઘટાડો થયો. પરિણામે, ગ્રાહકોએ તહેવારોની મોસમ દરમિયાન ભારે ખર્ચ કર્યો.