પોખરણના 26 વર્ષ બાદ અમેરિકા ભારત પરથી પરમાણુ પ્રતિબંધ હટાવશે

અમેરિકા સાથે ભારતના વધતા સંબંધો વચ્ચે એક સારા સમાચાર આવ્યા છે. ભારતની મુલાકાતે આવેલા અમેરિકન રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારનું કહેવું છે કે પોખરણ પરિક્ષણ બાદ લગાવવામાં આવેલા પ્રતિબંધો હટાવી લેવામાં આવશે. અમેરિકા તરફથી આ એલાન ભારત માટે સારા સમાચાર છે. આ સિવાય બંને દેશો વચ્ચે ભવિષ્યમાં પરમાણુ કરાર પણ થઈ શકે છે. મે 1998માં ભારતે પોખરણ પરમાણુ પરીક્ષણ કર્યું હતું, જેના કારણે અમેરિકાએ ભારતની ઘણી નાગરિક પરમાણુ કંપનીઓ પર નિયંત્રણો લાદ્યા હતા, જે હવે હટાવવામાં આવશે. આ એટલા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ગયા મહિને જ અમેરિકાએ પાકિસ્તાનની ઘણી પરમાણુ કંપનીઓ પર પ્રતિબંધ લગાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તે એવી મિસાઈલ તૈયાર કરવામાં વ્યસ્ત છે જે અમેરિકાને સીધું નિશાન બનાવી શકે છે.

તેના પર પાકિસ્તાને કહ્યું કે અમેરિકાનો દાવો ખોટો છે અને તેની વિરુદ્ધ ખોટી કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. એટલું જ નહીં, ભારત તરફ ઈશારો કરીને પાકિસ્તાને કહ્યું હતું કે જો કોઈ પાડોશી દેશ એવા દેશનો સામનો કરી રહ્યો છે, જે તમામ હથિયારોથી સજ્જ છે, તો તે પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ અતિરેક છે. 1998ના પરમાણુ પરીક્ષણ બાદ અમેરિકા દ્વારા ભારતીય કંપનીઓ પર લગાવવામાં આવેલા પ્રતિબંધને કારણે આજદિન સુધી બંને દેશો વચ્ચે પરમાણુ કરારો થયા નથી. આવી સ્થિતિમાં હવે પ્રતિબંધો હટાવવાની સાથે ભારતીય અને અમેરિકન કંપનીઓ વચ્ચે કરાર કરવામાં આવશે. આ સિવાય બંને દેશો માટે પરમાણુ કરારની દિશામાં આગળ વધવું સરળ બનશે. જેક સુલિવને સોમવારે આઈઆઈટી દિલ્હીમાં આ વાત કહી.

જેક સુલિવને કહ્યું, 'આજે હું જાહેરાત કરી શકું છું કે અમેરિકા જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યું છે જેથી ભારતીય પરમાણુ કંપનીઓ પરનો પ્રતિબંધ હટાવી લેવામાં આવે. આ કારણે લગભગ અઢી દાયકાથી ભારતીય અને અમેરિકન પરમાણુ કંપનીઓ વચ્ચે સમજૂતીઓ થઈ રહી ન હતી. તેમણે કહ્યું કે ટૂંક સમયમાં આ અંગે ઔપચારિક કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે આનાથી ભૂતકાળની ભૂલોને દૂર કરવાની તક મળશે. આ સિવાય હવે આપણે ભવિષ્યમાં પરમાણુ કરાર તરફ આગળ વધી શકીશું. તેમણે કહ્યું કે અમારા ખાનગી ક્ષેત્ર, વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી ક્ષેત્રના લોકો પરસ્પર સહયોગ દ્વારા આગળ વધી શકશે.

અમેરિકાનો પ્રતિબંધ હટાવવાથી આ કંપનીઓને ફાયદો થશે
અમેરિકાના આ પગલાને કારણે ઘણી સરકારી સંસ્થાઓ પણ તે કંપનીઓમાં સામેલ છે જેમાંથી પ્રતિબંધ હટાવવામાં આવશે. 1998માં અમેરિકા દ્વારા જે કંપનીઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો તેમાં ભાભા એટોમિક રિસર્ચ સેન્ટરના અણુ ઊર્જા વિભાગ, ઈન્ડિગા ગાંધી સેન્ટર ફોર એટોમિક રિસર્ચ, ઈન્ડિયન રેર અર્થ્સ, ન્યુક્લિયર રિએક્ટર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. જેક સુલિવાને કહ્યું કે અમે જોશું કે આગામી દાયકા મહત્વપૂર્ણ હશે, જ્યારે ભારતીય અને અમેરિકન કંપનીઓ સાથે મળીને કામ કરશે. અમે સેમિકન્ડક્ટર ટેક્નોલોજી પર કામ કરીશું. ભવિષ્યના પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને આ સહયોગ મહત્વપૂર્ણ રહેશે. સુલિવાને કહ્યું કે ભારત પહેલો દેશ છે જેની સાથે અમેરિકા સેમિકન્ડક્ટર ટેક્નોલોજી પર કામ કરશે.